Het einde van onze meeslepende ontdekkingsreis op Kreta komt in zicht, slechts veertien dagen hebben we mogen genieten van ongerepte natuur, mooie en gezellige stadjes, prachtige vergezichten, uitgestrekte vlakten, bergen, diepe kloven, Griekse mythologie, romantiek en cultuur. Met tegenzin pakken we onze koffers en snuiven voor de laatste keer die typisch warme en hartelijke sfeer van dit wondermooie eiland op, vastbesloten hier ooit nog eens terug te komen…
Deze reis zal ik me ongetwijfeld mijn hele leven blijven herinneren. Lieve KrisKras-medereizigers, bedankt voor de fantastische reis!!
Binnenkort neem ik jullie mee naar een nieuwe bestemming met inspirerende plekjes. Waar de reis naartoe zal gaan, is ook voor mij nu nog een raadsel… Hopelijk tot dan!
Als je op Kreta bent, mag je niet terug naar huis vertrekken zonder dat je op Spinalonga bent geweest! Dit eiland, gelegen tussen de baai van Mirabello en de baai van Elounda in het noordoosten van Kreta, was door de eeuwen heen een felbegeerd toevluchtsoord voor verschillende volkeren, maar is vandaag vooral bekend als voormalige leprakolonie.
In Agios Nikolaos zijn we op de boot gestapt en tijdens de anderhalf uur durende tocht hadden we het genoegen te mogen luisteren naar het verhaal van Spinalonga, verteld door onze gids Victor Zorbas, die jarenlang onderzoek heeft verricht naar dit bijzondere eiland. Ik moet zeggen, met zijn verhaal en de vurigheid waarmee hij het vertelde, heeft hij mijn ogen geopend voor een aantal menselijke tekortkomingen binnen onze welvarende samenleving en van ons als individu. Hij heeft ons op een treffende manier doen nadenken over de vraag “wie betaalt de veerman”. Een vraag die ik hier niet ga beantwoorden, je moet het antwoord immers bij jezelf gaan zoeken na een bezoek aan Spinalonga…
Omdat niemand dit verhaal beter kan vertellen dan Victor Zorbas zelf, laat ik - ook op deze blog - graag het woord aan deze gepassioneerde man.
“Spinalonga werd voor het eerst bekend in de 9e eeuw, tijdens de bezetting van Kreta door de Saracenen (Arabieren). Tijdens deze bezetting was het eiland een schuilplaats voor Christenen, die hier voor hun veiligheid een kleine vesting bouwden. Na de bezetting van Kreta in 1202 door de Venetianen, die 500 jaar zou duren, hadden de Venetianen, om de baai van Mirabello en hun vloot in de haven van Elounda te beschermen tegen de Turken (Ottomaanse rijk), in 1579 de vesting op Spinalonga gebouwd (tot heden nog te zien). Deze vesting is in het jaar 1715 in handen van het Ottomaanse rijk gevallen. Van 1715 tot 1898 bestond in deze vesting een Turks dorp.
In 1903, toen Kreta een republiek werd, was er op Spinalonga een marinebasis van de Fransen, die fungeerde als vredesmacht op Kreta. In die jaren had de regering van Kreta besloten, dat alle Turken Kreta moesten verlaten. De Turkse bewoners van Spinalonga weigerden echter dit eiland te verlaten, gezien de bescherming van de Fransen. Om geen geweld te gebruiken tegen deze Turken, had de regering besloten alle melaatsen (leprozen) van Kreta naar het eiland te verbannen. Omdat de ziekte lepra gezien werd als besmettelijk en erfelijk werden de Turken bang en verlieten het eiland. Zo ontstond een leprakolonie, die bestond tot het jaar 1957, waarin de melaatsen, na het vinden van de medicijnen, naar een normale maatschappij terugkeerden om als normale mensen te kunnen leven.
Vanaf 1971 is het eilandje een toeristische trekpleister, met een bezoekersaantal van enkele duizenden per dag. Velen bezoeken het om zijn geschiedenis, maar velen ook voor het humanitaire drama, dat zich daar afspeelde in de jaren dat het een leprakolonie was.” (bron: www.victorzorbas.com)
Surf zeker eens naar www.victorzorbas.com als je wil weten wie Victor Zorbas is, foto’s van Spinalonga wil bekijken of een bezoek aan dit eiland wil plannen.
Een veelzijdig eiland als Kreta heeft veel meer te bieden dan alleen stadjes, mythologie en natuur. Tijdens onze rondreis op dit wondermooie eiland, hebben we verschillende prachtige plekjes ontdekt waar stilte, rust, eenvoud en romantiek troef zijn. Als je daar ook nog een zonsopgang- of ondergang kan meemaken, waan je jezelf helemaal in het aards paradijs…
Toplou Klooster
Tussen Agios Nikolaos en Sitia in het departement Lassithi, ligt het dorpje Moni Toplou dat bekend staat om zijn spectaculaire verstevigde klooster dat werd gebouwd in de veertiende eeuw. Het klooster heeft brede stenen muren rond een binnenhof dat is gedecoreerd met kleurrijke bloemen en planten die in fel contrast staan met de zandkleurige muren. Zodra je het klooster binnengaat, word je ondergedompeld in een sfeer van rust en stilte, waar je spontaan filosofisch van wordt. In de ruimtes op de benedenverdieping werd een klein museum geopend waar unieke collecties documenten, iconen, etsen en gravures uit de orthodoxe cultuur te bewonderen zijn. Op het domein rond het klooster staan oude palmbomen en een eindje verderop staat de molen waar de monniken vroeger hun eigen graan maalden.
Verlaten strandjes
Aangezien we Kreta voor het grootste deel met de auto hebben doorkruist, heeft onze ontdekkingstocht ons onverwacht naar mooie locaties gebracht. Het viel me hierbij op dat er op Kreta verrassend veel verlaten strandjes zijn. Tijdens of na een lange autorit hebben we er dan ook meermaals van geprofiteerd om even de benen te strekken of te lunchen en te genieten van zon, zee, strand, eenvoud en natuurlijke schoonheid. Eigenlijk zijn deze strandjes de ideale locatie om te onthaasten met een goed boek onder een van de vele palmbomen, een picknick of zelfs voor een dinertje bij kaarslicht. Romantisch wordt het helemaal als je net zoals wij getuige bent van een zonsondergang die de omliggende bergen in een oranje-roos licht doet baden; een beeld dat nog lang op mijn netvlies gebrand zal blijven, ik was letterlijk sprakeloos…
Wie op zoek is naar nog meer rustige of romantische plekjes op Kreta, plant best ook een bezoekje aan het strand van Kato Zakros of een avondwandeling aan het Venetiaanse fort in Heraklion of Chania. Proef alvast de sfeer in de voorgaande posts op deze blog!
Kreta is het grootste Griekse eiland en dankzij de gunstige ligging tussen de kusten van Klein-Azië, Cyprus, Egypte en Syrië kent het een lange geschiedenis als centrum van zeehandel. Naast Heraklion, de hoofdstad, zijn er ook andere belangrijke steden, zoals Chania in het noordwesten en Rethimnon dat tussen Heraklion en Chania ligt. Hoewel deze drie steden erg toeristisch zijn en veel met elkaar gemeen hebben, zou ik ze ten zeerste aanbevelen!
Heraklion, de hoofdstad van Kreta
Heraklion werd in 824 gesticht door de Arabieren en is vooral een erg levendige stad met karakter. Op het eerste zicht lijkt Heraklion vrij stoffig en lawaaiierig, maar wanneer je op verkenning gaat, zal je als snel merken dat het hier best gezellig en aangenaam vertoeven is. Kleine straatjes, drukke winkelstraten, fonteinen (o.a. de Morosinifontein die wordt bewaakt door twee stenen leeuwen), terrasjes en pleintjes, kleurrijke marktjes, het vrijheidsplein, eethuisjes met Kretenzische specialiteiten, kerken (o.a. Agios Minas, Agios Titos), de San Marco kathedraal die werd omgebouwd tot moskee, het archeologisch museum, de oude stadsomwalling en de binnenhaven zorgen voor een goed gevuld programma. Uiteraard mag een romantische avondwandeling naar het Venetiaanse Fort (“Rocca al Mare”, zoals de Venetianen dit fort noemden) niet ontbreken!
Chania, de mooiste stad van Kreta
Tussen 1841 en 1971 was Chania de hoofdstad van Kreta en werd in de loop van de geschiedenis door heel wat volkeren veroverd: Arabieren, Byzantijnen, Venetianen en Ottomanen. Deze volkeren hebben elk hun eigen stempel gedrukt op de stad en dat is tot op vandaag nog steeds duidelijk zichtbaar. Het pronkstuk van Chania is de Venetiaanse haven met vuurtoren en het Firkás-fort uit 1629. Op de kade zie je grote kleurige Venetiaanse huizen, met daarachter een wirwar van smalle pittoreske straatjes met sfeervolle restaurants, allerlei winkeltjes en een overdekte markt die je doet denken aan de Arabische soeks. Naast een bezoek aan het oude stadscentrum, de Turkse moskee (het oudste Ottomaanse gebouw op Kreta), de Etz Hayyim synagoge of het archeologisch museum, kan je in de omgeving van Chania ook genieten van een namiddagje strand. Wat mij het meeste aansprak in deze stad, is de authenticiteit van de gebouwen, de ongedwongenheid van de mensen en de feeërieke sfeer bij zonsondergang.
Rethimnon, de best bewaarde stad uit de renaissance
Rethimnon combineert op een originele manier de oriëntaalse stijl uit de Turkse tijd met de typische renaissancearchitectuur. Via de Porta Guaro (het enige overblijfsel van de Venetiaanse stadsmuren) kom je in het oude stadscentrum waar de smalle straatjes met herenhuizen je onderdompelen in een ouderwetse, maar aangename sfeer. Verspreid over de oude stad vind je niet alleen moskeeën die nu voor andere doeleinden worden benut (o.a. de zeventiende eeuwse Ethnikis Antistasismoskee), maar ook enkele kerken, waaronder de Agios Frangiskos die behoorde tot het Venetiaanse rooms-katholiek Arkadi-klooster en die nog steeds wordt gebruikt. Daarnaast is ook een bezoek aan de Venetiaanse haven en de ruïnes van de Fortétsa zeker een must, net zoals rondkuieren in de winkelstraatjes of genieten van een glaasje raki op een van de vele terrasjes. Bij warm weer kan je je verfrissen aan de authentieke (drink)fonteintjes die overal in de stad te vinden zijn (o.a. de Rimondifontein) of je kan gaan zwemmen of zonnebaden op het prachtige zandstrand.
Wie houdt van sportieve uitdagingen, rust en natuur kan zonder twijfel zijn hartje ophalen op Kreta tijdens een wandeltocht door een van de vele valleien of kloven die het eiland rijk is. De dodenvallei en vooral de Samariakloof behoren volgens mij tot de natuurwonderen die je absoluut gezien moet hebben!
Dodenvallei
De dodenvallei loopt van Ano Zakros naar Kato Zakros en dankt zijn naam aan de Minoïsche bevolking die hier haar doden begroef in de holen in de rotswanden. De smalle paden worden omgeven door wijnranken, granaatappels en oleanders en leiden je van 500 meter hoogte tot aan zeeniveau doorheen pure natuur, stilte en rust. Na de inspanning kan je genieten van totale ontspanning op het strand van Kato Zakros en als je geluk hebt, kan je hier zelfs een van de mooiste zonsondergangen aanschouwen…
Samariakloof
Een van de langste kloven van Europa - misschien wel de langste - is de Samariakloof in het Lefka Ori-gebergte die ongeveer veertien miljoen jaar geleden ontstond doordat de rotsen spleten door verschuivingen in de aardkorst. De kloof is zestien kilometer lang en verbindt de gemeente Sfakia die op 1250 meter hoogte ligt met de Libische Zee vlakbij Agia Roumeli. Op sommige plaatsen zijn de wanden 500 meter hoog, terwijl op het smalste punt (de IJzeren Poort, in het Grieks Sideroportes) de bergwanden slechts vier meter uit elkaar liggen.
Ik was sprakeloos bij het zien van de verscheidenheid aan zeldzame fauna en flora, maar nog groter was mijn verbazing toen ik in het midden van de kloof de ruïnes van het dorpje Samaria (dat sinds 1965 niet meer wordt bewoond) en enkele kleine Byzantijnse kapelletjes (gewijd aan de Heilige Nikolaas en Jezus Christus) zag!
De tocht van zestien kilometer over vaak moeilijk begaanbare paden, maakte heel wat emoties bij mij los en geconfronteerd met deze prachtige en ongerepte natuur, voelde ik mij echt heel klein en machteloos, maar tegelijkertijd was ik vol bewondering voor deze wel heel bijzondere plek op aarde.
Eén ding is zeker: hier kom ik ooit nog eens terug, al was het maar om te genieten van het indrukwekkende uitzicht en de inspirerende omgeving of om te drinken aan een van de negen bronnen met voortdurend stromend water…
Vele verhalen van de Griekse mythologie spelen zich af op en rond Kreta, de ene mythe al wat bekender dan de andere, zoals de Minotaurus, Zeus en Europa, Daedalus en Icarus etc. Naast het paleis van koning Minos in Knossos zijn de Lassithihoogvlakte en de grot van Zeus hierbij twee van de belangrijkste schouwtonelen.
De weg naar de hoogvlakte is lang, maar de vele spectaculaire vergezichten maken er een onvergetelijke tocht van. De vlakte zelf is enorm uitgestrekt, wordt omringd door de Dhikti- en Selenaberg en heeft een gevarieerde fauna en flora. Het is de ideale plek om een lange wandeling te maken en te genieten van het landschap dat wordt gekenmerkt door de typische windmolens die vroeger door de inwoners van de omliggende dorpjes werden gebruikt om water uit de grond te pompen.
In het noorden van de Lassithivlakte in het dorpje Psichro, kan je een bezoek brengen aan de “grot van Zeus”, maar je moet er wel een steile klim van ongeveer anderhalf uur voor over hebben! Zodra je boven bent en de grot binnengaat via de 200 (gladde) treden, word je betoverd door een sprookjesachtige sfeer, gecreëerd met een groenig licht dat de prachtige stalagmieten en stalagtieten verlicht.
De geboorte van Zeus
Zeus was een van de zonen van Chronos (de jongste van de Titanen) en zijn vrouw Rheia. Een orakel had Chronos verteld dat een van zijn zonen hem van de troon zou stoten en om dit te voorkomen slikte Chronos zijn vijf kinderen in. Later werd Zeus geboren en Rheia besloot uit angst voor haar man, de geboorteplek van hun zoon geheim te houden. Zeus werd geboren in een grot in het Dhiktigebergte waar hij werd opgevoed door nimfen en werd gevoed met honing. Toen Zeus volwassen was, confronteerde hij Chronos met zijn bestaan, waarop vader en zoon een oorlog begonnen. Vanaf de Olympusberg vuurde Zeus bliksemschichten af en na zijn overwinning bevrijdde hij zijn onsterfelijke broers en zussen. Een nieuwe generatie goden was geboren: de goden van de Olympusberg, met Zeus als oppergod…